หนองบัวลำภู ชาวบ้านแจกทานข้าวสากให้ผู้ล่วงลับ ร่วมกันย่ายข้าวสาก แจกทานให้สัมภเวสี คือ ผู้แสวงหาที่เกิดหลังตายไปแล้วไม่มีญาติอุทิศหา ได้มารับส่วนบุญที่อุทิศให้ หวังสืบสานมรดกภูมิปัญญาท้องถิ่น(ประเพณีบุญข้าวสาก)สร้างความตระหนักรู้อยากให้เยาวชนลูกหลานได้สำนึกในบุพการี
วันนี้(17 กย.67)ผู้สื่อข่าวรายงานบรรยากาศประเพณีการทำบุญข้าวสาก ภายในศาลาการเปรียญวัดทรงศิลา บ้านโสกจาน ต.โนนสัง อ.โนนสัง จ.หนองบัวลำภู ซึ่งตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 10 เป็นประเพณีบุญข้าวสากสืบสาน วัฒนธรรมประเพณีสำคัญของชาวอีสาน ที่วันนี้จะมีคนเฒ่าคนแก่จูงลูกจูงหลานและคนในครอบครัวหิ้วตระกร้า
พร้อมข้าวสากที่ห่อใบตองซึ่งภายในห่อข้าวสากจะมีอาหารเป็นของหวานและของคาว พร้อมหมากพูลบุหรี่เดินทางเข้าวัดกันเป็นจำนวนมาก เพื่อร่วมทำบุญอุทิศหาญาติที่ล่วงลับไปแล้ว ซึ่งทุกภาคส่วนตระหนักและเห็นความสำคัญของวันดังกล่าว โดยในภาคเช้าจะมีการทำบุญตักบาตร ถวายภัตราหารแด่พระสงฆ์ตามประเพณี จึงจัดให้มีขึ้นในวันนี้โดยมีชาวบ้านกว่า 200 คน
ในขณะที่ชาวบ้านโสกจานจะนำห่อข้าวสาก ซึ่งมีลักษณะห่อด้วยใบตองกล้วย เอาไม้กลัดหัวกลัดท้าย มีรูปลักษณ์คล้ายๆ กลีบข้าวต้ม แต่ไม่พับสันตองเหมือนการห่อข้าวต้ม แล้วเย็บติดกันเป็นชุดๆ ภายในห่อนั้น บางห่อบรรจุหมาก พลู บุหรี่ ข้าวต้ม ข้าวสาร ปลา เนื้อซึ่งแต่ละห่อนั้นไม่ซ้ำกัน แล้วนำไปแขวนหรือห้อย หรือวางไว้ตามต้นไม้ หรือรั้วบริเวณวัด
พร้อมให้สัญญาณป่าวร้องให้เปรต หรือวิญญาณ ของญาติผู้ที่ล่วงลับไปมารับเอา โดยเฉพาะสัมภเวสี คือ ผู้แสวงหาที่เกิดมารับส่วนบุญที่มีการอุทิศหาในวันนี้ ในขณะที่ชาวบ้านต่างนำข้าวสากไปจัดวางไว้บริเวณหน้าธาตุเจดีย์บรรจุอิฐของบรรพชน และตามต้นไม้ ก่อนที่จะนำไปเลี้ยงผีตาแฮกตามท้องทุ่งหัวไร่ปลายนา เพื่อความอุดมสมบูรณ์ตามความเชื่อที่มีมาแต่โบราณากาล
สำหรับตำนานบุญข้าวสาก จึงเป็นมรดกภูมิปัญญาของบรรพบุรุษที่สั่งสมมานาน ทั้งเพื่อสืบสานมรดกทางภูมิปัญญาของบรรพบุรุษที่สั่งสมมานาน ให้เยาวชนลูกหลานได้แสดงความกตัญญูกตเวทีต่อบรรพบุรุษผู้ล่วงลับไปแล้ว ได้ร่วมกันสืบสานมรดกทางวัฒนธรรมและประเพณีบุญข้าวสาก ให้คงอยู่สืบไป
สุภัชรกานต์ แก้วสิงห์ หนองบัวลำภู
